In dit vak wordt zingeving in (humanistische) geestelijke verzorging, gerelateerd aan diverse concepten van gezondheid. Gezondheid vatten we daarin op als een breed begrip, dat betrekking heeft op lichamelijk, psychisch, spiritueel en maatschappelijk welbevinden in hun onderlinge samenhang. In de diverse contexten waarin geestelijk verzorgers werken wordt dit op verschillende manieren ingevuld, bijvoorbeeld (morele) weerbaarheid bij Defensie of de politie, vitaliteit van werknemers in het bedrijfsleven of de zorg, herstel in de psychiatrie, en eigen regie in de zorg thuis.
De module voorziet aankomend geestelijk verzorgers van een theoretische en methodische inbedding voor het kritisch analyseren van gezondheidspraktijken op zingevingsthematiek en voor de begeleiding van personen, groepen en gemeenschappen in het versterken van een zingevingsperspectief.
Dit vak kent twee invalshoeken:
1. Een maatschappelijk-theoretische invalshoek, waarin de vraag aan de orde hoe zingevingstheorieen gerelateerd zijn aan specifieke gezondheidsproblemen (bv. burnout, het leven in een ramp- of oorlogsgebied, moral distress)? Aan de orde komen: de relatie tussen zingeving en gezondheid, waaronder de notie van positieve gezondheid; en kritische perspectieven op gezondheid, waaronder interculturele/diversiteitsperspectieven. Deze invalshoek krijgt onder meer gestalte door een praktijkverkenning naar een specifieke gezondheidsproblematiek – en de daarmee verbonden ‘zorg voor zingeving’ - om theorie en praktijk te verbinden;
2.Een persoonlijk-professionele invalshoek, waarin de vraag centraal staat: hoe kan de aandacht voor zingevingsvragen versterkt worden? In zgn. buddygroepen
leren studenten de aandacht te richten op zingevingsvragen en existentiële thema’s in (groeps)gesprekken met anderen, deze bespreekbaar te maken en met andere studenten daarin samen te werken/ hen daarbij te ondersteunen. Dit gebeurt in oefeningen en opdrachten met behulp van in de geestelijke verzorging en aanverwante velden ontwikkelde zingevingstools en methodieken.
Na het volgen van het studieonderdeel M1-BEG2 volgens de eisen kan de student:
1. Relevante perspectieven op zingeving analyseren en deze perspectieven relateren aan gezondheidsconcepten en toepassen op hedendaagse gezondheidspraktijken (1a; 2a)
2. Beargumenteren welke theorieën en methodieken gericht op zorg voor zingeving ondersteunend of richtinggevend zijn in specifieke gezondheidspraktijken (eindterm 3a).
3. Personen of groepen ondersteunen bij de omgang met zingevingsvragen, door een versterkte vaardigheid in het signaleren en bespreekbaar maken van zingevingsthema’s (eindterm 4b);
4. De eigen visie op zingeving in relatie tot gezondheid verwoorden en de betekenis daarvan voor de professionele uitoefening van zorg voor zingeving in de samenwerking met andere professionals (eindterm 5)
Geen
Levensbeschouwelijke, arbeidsmarktgerichte en academische vorming
Dit vak draagt bij aan zowel levensbeschouwelijke, beroepsgerichte als academische vorming, gekoppeld aan de maatschappelijk-theoretische, praktisch3- methodische en persoonlijke invalshoek van het vak.
Korte toelichting samenhang andere onderdelen
Dit vak is een verdieping van Begeleiding 1 met nadrukkelijk de focus op ‘zorg voor zingeving’ als een praktijk die gerelateerd is aan een brede notie van gezondheid en ook door andere professionals dan geestelijk verzorgers invulling krijgt. In de reflectie op persoonlijke (existentiële en levensbeschouwelijke) thema's bouwt het eveneens hier op voort en in haar aandacht voor academisch schrijven ook op het vak Bronnen van humanisme: natuur en mens.
Werkvormen
Literatuurstudie; praktijkverkenning; colleges, oefeningen en opdrachten in buddygroepen.
Relatie theorie-praktijk
Theoretische inzichten met betrekking tot zingeving in relatie tot gezondheid worden gekoppeld aan de praktijk van (humanistisch) geestelijke verzorging en breder: de zorg voor zingeving (spiritual care); als ook aan existentiële ervaringen van de student. De student ontwikkelt vaardigheden in het signaleren en bespreekbaar maken van zingevingsvragen bij personen en in groepen.
Relatie onderwijs-onderzoek
Dit vak is gerelateerd aan het onderzoek van de leerstoelgroep Humanistische Geestelijke Verzorging Studies voor een Plurale Samenleving, in het bijzonder aan het onderzoek van de Landelijke Kenniswerkplaats Zingeving en Geestelijke Verzorging.
Mogelijkheid tot specialisatie
Het kiezen van een specifiek onderwerp voor het eindpaper behoort tot de mogelijkheden.