Toekomstige uitdagingen voor mens en humanisme

Code
HUM1-50
Soort
Cursus
Studielast
7,5 ECTS
Voertaal
Nederlands
Periode
Periode 3 2023-2024, Periode 3 2024-2025
Coördinator
Adrienne de Ruiter

Omschrijving

Als MA-student Humanistiek is de kans groot dat je vele jaren werkzaam zult zijn als humanistisch geestelijk verzorger of humanistisch deskundige. Dit vak richt zich op verschillende ontwikkelingen op het gebied van technologie en wetenschap waar we in de (nabije) toekomst mee te maken zullen krijgen en die van invloed zijn op ons denken over humanisme en wat het betekent om mens te zijn. Gentechnologie, (sociale) kunstmatige intelligentie, deepfakes, data surveillance, automatisering van oorlogsvoering en de klimaatcrisis: de uitdagingen waar de mensheid op het moment voor staat zijn vergaand en complex. In dit vak reflecteren we op deze ontwikkelingen vanuit een filosofisch-ethisch perspectief. Hierbij staan de begrippen  agency en kwetsbaarheid centraal. In de eerste week onderzoeken we de betekenis van deze kernbegrippen en waarom ze belangrijk zijn voor humanisme en voor de morele status die we toeschrijven aan mensen en andere entiteiten. In de daaropvolgende weken staan we iedere week stil bij een specifieke technologie of ontwikkeling. De focus ligt op thema’s die van belang zijn voor sectoren waar alumni vaak werkzaam zijn, zoals de gezondheidszorg, de overheid en het leger. Op deze wijze draagt dit vak bij aan jullie academische, beroepsmatige en persoonlijke vorming als humanisticus in de veranderlijke samenleving van de 21e eeuw.  

Leerdoel

Na het succesvol afronden van HUM1-50 ‘Toekomstige uitdagingen voor mens en humanisme’ ben je in staat om:  

  1. Filosofische en ethische perspectieven op agency en kwetsbaarheid en de spanningen hiertussen te beschrijven en analyseren (eindterm 1a).
  2. Ethische implicaties van actuele en verwachte ontwikkelingen op het gebied van gentechnologie, (sociale) kunstmatige intelligentie, deepfakes, data surveillance, automatisering van oorlogsvoering, de klimaatcrisis en/of andere relevante thema’s die een uitdaging vormen voor ons denken over humanisme en de mens te identificeren, beschrijven en analyseren (einddoelen 1a, 1b, 2b, 3a).
  3. Een onafhankelijke, kritische houding te ontwikkelen tegenover bestaande ethisch-theoretische perspectieven op agency en kwetsbaarheid en deze in te zetten om ontwikkelingen die een uitdaging vormen voor ons denken over humanisme en de mens te analyseren, zoals op het gebied van gentechnologie, (sociale) kunstmatige intelligentie, deepfakes, data surveillance, automatisering van oorlogsvoering en de klimaatcrisis (einddoelen 1b, 2b, 3a, 4a).
  4. De vergaarde theoretische kennis te vertalen naar inzichten over de impact die actuele en verwachte ontwikkelingen op het gebied van gentechnologie, (sociale) kunstmatige intelligentie, deepfakes, data surveillance, automatisering van oorlogsvoering, de klimaatcrisis en/of andere relevante thema’s die een uitdaging vormen voor ons denken over humanisme en de mens hebben op vragen rondom zingeving en humanisering in het licht van humanistische (begeleidings)praktijken (einddoelen 1a, 2b, 4a).  

Entreevoorwaarden

Geen

Literatuur

AuteurTitelPrijsISBNVerplichtExterne url
Zie ItslearningNee

Opmerkingen

Academische vorming, beroepsvorming en persoonsvorming

Dit vak draagt op de volgende wijze bij aan de academische vorming, beroepsvorming en persoonsvorming van studenten: 

  1. Academische vorming: verkrijgen van academische kennis, formuleren van academische kritiek, leren van het ontwikkelen van academische argumentatie;
  2. Beroepsvorming: leren reflecteren op de ethische implicaties van actuele en verwachte ontwikkelingen op het gebied van technologie en wetenschappelijke en sociaalmaatschappelijke ontwikkelingen op humanistische (begeleidings)praktijken;
  3. Persoonsvorming: ontwikkelen van een reflectieve houding ten opzichte van complexe ethische thema’s in de samenleving.  

Samenhang met andere vakken in de MA Humanistiek

Dit vak hangt samen met verschillende andere vakken in de master. Het bouwt voort op de kennis opgedaan HUM1-10 ‘Bronnen van Humanisme’. Waar HUM1-10 kijkt naar historische ontwikkelingen in de relatie tussen mens en natuur, kijkt HUM1-50 naar de toekomst van humanisme en de mens. Dit vak relateert aan HUM1-20 ‘Geestelijke Verzorging op Humanistische Grondslag’ door stil te staan bij technologische en sociaalmaatschappelijke ontwikkelingen die vragen oproepen voor humanistische (begeleidings)praktijken. HUM1-50 vindt plaats naast HUM1-60 ‘Ethiek en Beleid voor een Humane en Zorgzame Samenleving’. Beide vakken richten zich op de ethische analyse van sociale kwesties. Waar HUM1-60 zich echter concentreert op de analyse van hedendaagse beleidsvraagstukken, richt dit vak zich op actuele en verwachte ontwikkelingen op het gebied van technologie en wetenschap die van invloed zijn op ons denken over humanisme en wat het betekent om mens te zijn.

Format

Zelfstandige literatuurstudie, hoorcolleges, werkcolleges.

Onderdeel van

TitelStudielast
Master Humanistiek180 ECTS

Onderwijsvormen

  • Hoorcollege
  • Werkgroep

Docenten

NaamRol
Adrienne de RuiterCoördinator